ŁUBNIANY - tu czas potrafi się zatrzymać...
Łubniany - najpiękniejsza kraina...

 

szkoła podstawowa w Łubnianach

Pierwsza informacja o istnieniu Łubnian pochodzi z roku 1260. Łubniany nosiły wówczas nazwę „Lubnane”. Trzydzieści pięć lat później wioska ta określana jest jako „Lubniani”. W roku 1564 nazywana jest „Lubniany”, a w dokumentach wizytacji kościelnej archidiakonatu opolskiego z 1679 r. – „Lugnian”. Nazwa tej miejscowości ma dwa znaczenia i prawdopodobnie jedno z nich było przyczyną nadania jej tutejszej wiosce. 


W Stobrawskim Parku Krajobrazowym przy Dąbrówce Łubniańskiej

Pierwsza nazwa, jak podaje Stanisław Rospond w słowniku etymologicznym dotyczy ludzi trudniących się obrabianiem kory drzewnej, zwłaszcza lipowej („łub” – czyli kora lub warstwa drewna odarta z lipy albo dębu). Korę taką stosowano m.in. do pokrycia dachu domów, jako barwnik czy do wypalania. Drugie znaczenie wywodzić się może od słowa „ług”, które oznacza podmokłą łąkę. Rzeczywiście „Ługniany”, jak na tę wieś mówią jej starsi mieszkańcy, leży na terenie podmokłych pól. Podobnie i sąsiednia wioska – Brynica zawdzięcza swoją nazwę podmokłemu podłożu. Wywodzi się od słowa „breń”, czyli błoto, bagno, mokradło. Okoliczna ziemia była tu podmokła z tego powodu, iż koryto przepływającej przez wsie rzeki Brynica przez długi czas nie było uregulowane, a okoliczne lasy stwarzały możliwość zatrzymania wody przy gruncie.

         Nazwa „Lugnian” obowiązywała do roku 1936, kiedy to za rządów Hitlera władze niemieckie, chcąc zatrzeć na ziemiach śląskich pamięć o wszystkim co wiązało się z językiem słowiańskim, a także słowiańską kulturą, postanowiły zmienić ją na „Lugendorf”. Nowa nazwa obowiązywała do roku 1945. W tym roku wrócono do nazwy „Ługniany”, zaś na początku lat 50-tych przyjęto nazwę Łubniany”.

Wieś ta na początku jej istnienia należała do kasztelanii opolskiej i wchodziła w skład księstwa raciborsko-opolskiego. Informacja o przynależności do tej kasztelanii zachowała się z roku 1260. Tereny, na których leżą Łubniany w roku 1163 zostały odzyskane przez Bolesława Wysokiego (1127-1201) zarządzającego Wrocławiem i Mieszka Plątonogiego (ok. 1130-1211) przebywającego w Raciborzu. Oni to dali początek śląskiej linii Piastów. Na przełomie 1227/28 r. księżna Ludmiła, żona Mieszka raciborskiego, sprowadziła do pobliskich Czarnowąs Panny Norbertanki. Ufundowała im również w Czarnowąsach klasztor. Wówczas wiele podopolskich wiosek i leśnych terenów zostało przekazanych pod zarząd klasztoru, który miał prawo do czynszu i składanych danin. Dokument z 1260 r. stwierdza, że Łubniany winne oddawać klasztorowi w Czarnowąsach 10 kamieni wosku na utrzymanie wiecznej lampki w klasztornym kościele lub w sytuacji niemożności spełnienia tego obowiązku – taką samą ilość miodu. Dokument ten wystawiony jest przez księcia Władysława, syna Kazimierza Opolczyka.



figruka Matki Boskiej z kapliczki "Studzionka"

Kolejny dokument odnoszący się do Łubnian („Lubnani”) pochodzi z roku 1297, a wystawiony jest przez biskupa wrocławskiego Jana III. On to w tym roku nadał kolegiacie św. Krzyża w Opolu prawo do określonych danin, a w zamian wikary z kolegiaty zobowiązany był do sprawowania opieki m.in. nad tą wsią. Dokument ten stoi w sprzeczności z wcześniejszym wydanym przez księcia opolskiego oddającym Łubniany pod opiekę klasztoru w Czarnowąsach. Być może dlatego 05 lutego 1309 roku książę Bolesław Opolski wydał kolejny dokument, w którym wyraźnie określił dobra oddane pod opiekę klasztoru. Od tej pory do roku 1633 Łubniany podlegały pod klasztor Panien Norbertanek. Jednakże opiekę duszpasterską nad wsią sprawował wikary z kolegiaty św. Krzyża w Opolu. Tak podobno było do XVIII w.

O początkach istnienia wsi Dąbrówka Łubniańska wiadomo bardzo niewiele. Pierwsza o niej wzmianka pochodzi z 1588 r., a dotyczy pól znajdujących się na jej terenie. Nie wiadomo jednakże, czy już wtedy była tu wioska, czy tylko śródleśne pola. Pewną informacją może być zapis dawnego kronikarza o tym, że podczas zarazy, która nawiedziła mieszkańców Łubnian w 1633 r. zmarłych pochowano w zbiorowym grobie w lesie przy drodze do Jełowej. Grób ten później ogrodzono i wzniesiono na nim kapliczkę, która ze względu na powiększanie się obszaru wsi obecnie stoi w centrum wsi Dąbrówka. Kolejna informacja pochodzi z roku 1723, a mówi o istniejącym w Dąbrówce młynie. W 1784 r. Dąbrówka po raz pierwszy wspomniana jest jako mała wioska. Kilkadziesiąt lat później wioska ta stała się częścią Łubnian (połączono ją z Łubnianami w latach 1830 i 1864), a ponownie samodzielną wsią stała się w roku 1945. Dziś liczy około 630 mieszkańców, a znajdują się w niej: przedszkole, strzelnica sportowa, sklepy i liczne zakłady rzemieślnicze, zwłaszcza stolarskie. Na jej obrzeżu jest również otoczarnia grysów smołowanych.



mrowisko w Stobrawskim Parku Krajobrazowym przy Dąbrówce Łubniańskiej

Masów natomiast swój początek zawdzięcza fundacji króla Prus Fryderyka II. Wieś ta powstała 20. maja 1773 roku. Dziesięć lat później liczyła sobie 75 mieszkańców w 20 domach, w 1787 r. – 105 osób, w 1819 r. – 145, a w 1861 r. – 321. W roku 1939 Masów został włączony do Łubnian, a samodzielną wioską stał się ponownie po II. wojnie światowej.